Bij Huyts in de Krukstraat
Jos Leben
-
Beusen – Vandenbosch
Op 19 mei 1732 huwde Joanna Vandenbosch van Meer met Gerard Beusen.
Joanna werd gedoopt op 4 september 1699 als dochter van Renier en Ursula Beltiens. Ze was de oudere zus van Lambert, zie bij Nelissen in de Sabbestraat. Ze was ook een kleindochter van Renier Vandenbosch en Maria Stas, zie de hoeve Hamers. Van Gerard hebben we geen verdere gegevens gevonden. In een akte van 2 juli 1728 wordt een Gerardus Beusen vermeld die eigenaar was of woonde rechts van de winning van de Wèn in de Krukstraat.
In het gezin kwam de ooievaar 4 maal langs:
-
Rene, gedoopt op 31 januari 1733 en gestorven op 2 februari.
Dit is een paragraaf. Klik hier om je eigen tekst toe te voegen.
Het moet een tweeling geweest zijn waarvan het eerste kind zeer kortstondig geleefd want het is onmiddellijk gedoopt. ( Parochieregister Val-Meer )
-
Jan, gedoopt op 12 april 1735.
-
Maria, gedoopt op 8 januari 1737, huwde op 29 juni 1753 met Servaes Beusen ( ° 1724 )
-
Catherina, gedoopt op 13 oktober 1739, huwde op 16 november 1758 met Engelbert Raets ( ° 1724 ).
Gerard Beusen overleed op 5 november 1749 en dat zal de reden geweest zijn dat zijn 2 dochters op jonge leeftijd huwden.
2. De buren van Joanna Vandenbosch
Op 19 mei 1752 kocht Mathijs Box van Meer een woning in de Krukstraat van Vrint Hermans en Catrijn Theunissen, ook inwoners van Meer. De verkoopakte definieert de ligging en de buren: huijs, moeshoff, wenhoff met ap en dependitiens en grashoff adjacens dat hij tegenwordigh inwoonende is met alle haere heggen en boomen daer op staende soo groodt en cleen als aldaer in sijne hagen en grachten binnen Meer in die Cruckstraat aldaer gelegen is. Reijgenoten naer Elst die Gemeenstraet, naer Steenstraet die rta ( weduwe ) Gerard Beusen en Claes Box, naer Tricht Philip Parthoons, naer Fall die straat. Belast aen die erfgenamen Jan Beusen met thien guldens jaerlijckx renthen wesende capitael twee hondert guldens ( 1 ).
De woning die Mathijs kocht lag dus in de Krukstraat, op de hoek van die straat en de tegenwoordige Hoogstraat. Links daarvan woonden Joanna Vandenbosch en haar kinderen, heel waarschijnlijk woonde Joanna er sinds haar huwelijk in 1732 en Gerard daarvoor.
3. De deling
Joanna overleed op 12 oktober 1767 en op 11 februari 1768 werd de deling van haar eigendommen in een akte gegoten ( 2 ).
Voor ons scholtes ende schepenen der justitie Meer en Boler compareerden personelijk die eersame Servaes Beusen onsen mede scheepen als man en momber sijnder huijsvrouwe Marie Beusen, Engel Raedts als man en momber van Catherijn Beusen ende Jan Beusen jongman van competenten ouderdom, alle kinderen en schoonkinderen van wijlen Gerard Beusen en Joanna Vandenbosch echtelieden van Meer, welcke comparanten ons verklaarden met malcanderen ingegaen te hebben scheijdinge ende deijlinge der goederen op hun naer doodt van henne voorseijde ouders en schoonouders gedevolvert ende deselve gestelt te hebben in drij egale en equivalente loten.
Catherijn erfde 27 groot roeden ( 1 roede = 436 m2 ) en 28 klein roeden ( ? ) akkerland, Marie erfde 26 groot roeden en 28 klein roeden en Jan erfde 23.5 groot roeden, 14 kleinen en een huijs en moeshoff gelegen binnen Meer in de Kruckstraet regten nae Millen die Gemeijnstraet, nae Fall, Boler en Steenstraet Thijs Box.
Jan erfde dus de woning met tuin van zijn ouders in de Krukstraat. Naar het westen toe grensden de woning en tuin aan de Krukstraat en naar het noorden, zuiden en oosten aan eigendommen van de familie Box. Mathijs Box was gehuwd met Catherina Raedts.
4. Jan Beusen
Jan huwde op 30 oktober 1768 met Jeanne Vanderbruggen van Bolder, dochter van Jaspar en Marie Deprez.
Hun kinderen:
-
Marie Joanna, gedoopt op 15 maart 1769, huwde met René Destreel
-
Jaspar, gedoopt op 16 december 1770, huwde op 1 juli 1797 met Cornelie Mertens, geboren in 1770.
-
Gerardus, gedoopt op 1 september 1773, huwde op 20 april 1806 met Catherina Mertens, zus van Cornelie.
-
Petrus, gedoopt op 22 november 1776 en overleden op 31 december 1776.
Jan Beusen overleed op 19 augustus 1782 en op 11 januari 1784 hertrouwde Jeanne met Servais Theeuwissen. In 1796 woonden S. Theeuwissen en zijn 3 stiefkinderen in de Krukstraat. Jeanne Vanderbruggen werd niet vermeld, waarschijnlijk overleden voor 1796.
5. januari 1841
Rene Destreel woonde in de Bergstraat, vroeger Dorpstraat. Hij was weduwnaar van Marie Joanna Beusen, overleden in 1810.
Gerardus en Catherina Mertens woonden in de Kleinstraat.
Cornelie Mertens, weduwe van Jaspar sinds 31 mei 1816, woonde in de Krukstraat. Zij hadden 7 kinderen waaronder:
-
Walter ( ° 1804 ), gehuwd in 1833 met Catherina Daenen. Zij woonden ook in de Krukstraat op 1 januari 1841.
-
Joannes of Jan ( ° 1806 ), gehuwd in 1838 met Marie Elisabeth ( Lucia ) Cauffman. Zij woonden in de Grotestraat.
-
Elisabeth ( ° 1809 ), gehuwd in 1839 te Bitsingen met Pieter Tummers. Ze woonden en bleven in Bitsingen wonen.
-
Marie ( ° 1812 ), gehuwd in 1837 met Nicolas Raets ( het Withuis ).
Cornelie Mertens overleed op 10 september 1841.
6. Het kadaster 1842
Atlas der buurtwegen met kadasternummers.
B460 ( 0 op de tekening ) : gebouw van 36ca in eigendom van M. Gertrude De Bellefroid. Dit is de woning die Mathijs Box in 1752 kocht.
B461 : Woning, klasse 8, in eigendom van Jan Beusen
B462 ( 2 op de tekening ) : woning, klasse 9 , in eigendom van Pieter Tummers
B463 : Tuin van 7a 70ca in eigendom van M. Gertrude De Bellefroid
B466 : Tuin in eigendom van M. Gertrude De Bellefroid
B467 : Tuin van 1a 38ca in eigendom van Pieter Tummers
B468 : Tuin van 1a 28ca in eigendom van Jan Beusen
B469 : Winning ( bij de Wèn ) in eigendom van M. Gertrude De Bellefroid.
B470 : Boomgaard in eigendom van M. Gertrude De Bellefroid.
Marie Gertrude De Bellefroid was een kleindochter van Mathijs Box en Catherina Raedts, ze overleed op 19 juli 1855 te Borgloon.
Klasse 8: Gebouw van hout en zavelsteen doortimmert, met stroo gedekt, hebbende slechts 2 plaetzen.
Klasse 9: Hut van zavelsteen met stroo gedekt, begrijp slechts een plaetze.
Het kadaster vermeldt verder dat :
-
In 1849 een opsplitsing gebeurt van B462 in een woning B462a ( 97ca ) en een siroopfabriek B462b ( 10ca ).
-
In 1850 een ruil gebeurde met als uitkomst dat Arnold Huyts eigenaar werd van B462a, - b en B467.
-
In 1853 Jan Beusen zijn woning en tuin verkocht aan Arnold Huyts.
-
In 1859 weer een ruil gebeurde: B460 en een 10 ca van B463 gingen naar Arnold Huyts en hij stond een groot gedeelte af van de 2 tuinen aan de nieuwe eigenaar van de winning van de Wèn.
Jan Beusen en Lucia Cauffman woonden in 1847 in de Krukstraat, ze verhuisden later naar de Bond.
7. Huyts in de Krukstraat
Arnold Huyts werd geboren op 4 oktober 1813 als zoon van Peter en Beatrix Raets, die in Val in de Rechtstraat woonden. Op 14 juli 1840 trad hij in het huwelijk met Marie Joseph Tilkin, geboren op 18 maart 1814, weduwe van Arnold Raets, neef van Arnold Huyts.
In het gezin Huyts – Tilkin kwamen 7 kinderen, geboren tussen 1840 en 1857 waaronder:
-
Peter, geboren op 29 november 1840, huwde in 1865 met Elisabeth Raedts ( °1844). Ze hadden 3 kinderen: Marie Joanna, Servaes en Beatrix. Elisabeth overleed in 1874 en Peter hertrouwde met Marie Acampo.
-
Beatrix, geboren in 1845, huwde met Jan Roosen. Ze overleed op 28 augustus 1868, 22 jaar.
-
Arnold, geboren op 15 september 1848, huwde in 1881 met Maria Theresia Lowikx ( ° 1857). Ze hadden 11 kinderen waaronder Mathijs, Pieter en Marie Theresia.
-
Maria, geboren in 1851, huwde met Martinus Raedts. Ze overleed op 11 oktober 1875, 26 jaar, 4 maand na de geboorte van haar dochter Marie Joanna.
-
Helena, geboren in 1853, huwde met Joannes Vandormael.
-
Maria Catherina, geboren in 1857, huwde met Pieter Nivelle. Ze overleed op 19 februari 1880, bijna 23 jaar, 4 maanden na de geboorte van haar dochter Maria die in 1907 met Louis Kerkhofs ( Loek van Thijskes ) huwde.
In de jaren 1858 en 1859 werden verbouwingen gedaan, B460, B462 en B461 werden samengevoegd.
Arnold Huyts overleed op 24 januari 1873, bijna 60 jaar.
Geboorteakte van Marie Thérèse Lowikx ( BS Wonck )
​
8. Bewoners in de Krukstraat anno 1882
Huis nr 6 :
Peter Huyts, weduwe van Elisabeth Raedts ( + 25 mei 1874 ).
Marie Acampo, echtgenote van Peter Huyts sinds 23 juli 1875.
Twee kinderen van Peter en Elisabeth: Marie Joanna ( ° 1867 ), Servaes ( ° 4 april 1869 ). Beatrix ( ° 1871 ) woonde bij haar oma, Marie Margarite Thewissen weduwe van Servaes Raedts ( zie het Withuis ), in de Bampstraat maar verhuisde iets later naar de Krukstraat.
Huis nr 7 :
Arnold Huyts en Marie Theresia Lowikx.
Martinus Raedts en zijn dochter Maria Joanna.
Marie Joanna Huyts, dochter van Arnold en Maria Theresia.
Het bevolkingsregister van 1882 werd opgesteld door pastoor Claes, hij schreef bij woning n° 6 en 7 dat dit vroeger één woning was geweest.
Marie Joseph Tilkin, woonde in 1882 bij haar dochter Helena in de Bergstraat. Helena overleed op 11 februari 1885, 31 jaar, 4 van haar 6 kinderen waren vrij jong gestorven. Marie Joseph keerde terug naar de Krukstraat waar ze bij haar zoon Arnold introk en op 8 oktober 1886 overleed. De 2 kinderen van Helena werden in eerste instantie opgevangen door Arnold en Peter Huyts.
9. De jaren rond de eeuwwisseling
Peter Huyts verhuisde voor oktober 1890 naar de Bergstraat, toen Dorpstraat, naar de winning van Hugo ( Monard ) van Palmaere, de woning in de Krukstraat werd verhuurd. Hij overleed in 1905.
Arnold en Theresia bleven in de Krukstraat wonen.
In het bevolkingsregister van 1910 hebben we als bewoners:
-
Servaes Huyts ( ° 1869 ) en zijn echtgenote Maria Josephine Prenten die in 1919 overleed.
-
Het gezin Huyts – Lowikx.
10. 1920
In de jaren 1920 hadden we:
-
Het gezin Servaes Huyts - Maria Ida Jans, gehuwd in 1921.
-
Het gezin Arnold Huyts - Maria Theresia Lowikx, hun jongste dochter Maria Theresia huwde met Mathijs Nolmans en zo belandde Nolmans in de Krukstraat.
-
Servaes overleed in 1923, Arnold Huyts in 1928 en Maria Theresia Lowikx in 1942.
Bij Huyts in de Krukstraat ( pentekening J. Nivelle ). Aan de rechterkant zien we een gedeelte van het Odehof.
11. Na WOII
-
Het gezin Auguste Rutten - Bertha Huydts ( dochter van Servaes en Maria Ida Jans ).
-
Het gezin Mathijs Nolmans – Maria Theresia Huyts.
-
Joannes en Catherina Huyts, kinderen van Arnold en Maria Theresia.
Afleidingen van de naam Huyts werden Huits en Huidts, Lowikx werd Loix.
12. Harde cijfers
a. Maria Joseph Tilkin huwde een eerste maal op 6 april 1836 met Arnold Raets, geboren op 19 april 1815. Op 28 juni 1837 werd hun zoon Hendrik geboren en op 4 juni 1838 overleed Arnold.
Op 13 juli 1840 hertrouwde ze met Arnold Huyts, er kwamen 7 kinderen.
Haar zoon Hendrik overleed op 23 januari 1858, 20 jaar.
Haar zoon Servaes ( ° 1843 ) overleed op 10 januari 1865, 21 jaar.
Haar dochter Beatrix ( ° 1845 ) overleed op 25 augustus 1868, 22 jaar.
Haar man overleed op 24 januari 1873, 59 jaar.
Haar dochter Maria overleed op 11 oktober 1877, 26 jaar.
Haar dochter Maria Catherina overleed op 19 februari 1880, 22 jaar.
Haar dochter Helena overleed op 11 februari 1885, 31 jaar.
Marie Joseph verloor 6 van haar 8 kinderen, haar eerste man op jonge leeftijd en haar tweede man.
b. Maria Theresia ( geboorte akte zegt Marie Thérèse ) Lowikx werd geboren te Wonck op 22 juni 1867. Haar vader Antoon was afkomstig van Val-Meer en haar moeder van Wonck.
Maria Theresia verloor haar moeder als ze nog geen 9 jaar was. Ze namen hun intrek in de Bergstraat bij een zus van Antoon. Haar vader overleed als ze 10,5 jaar was en haar tante, bij wie ze woonde, als ze 12 jaar was.
Haar 3de kind, Arnold, geboren op 10 april 1885, overleed op 2 september 1886.
Gedurende WOI had ze 2 zonen, Mathijs en Pieter, in de Groote Oorlog.
Op 14 februari 1915 overleed haar kleindochter, Theresia, van 4 maanden, op 1 mei 1915 overleed haar dochter Beatrix, 22 jaar, en op 19 september 1915 overleed haar dochter Maria Josepha, 24 jaar.
Haar kleindochter en haar 2 dochters woonden bij haar thuis.
Maria Theresia overleed op de ouderdom van 84 jaar.
Ik kan me niet voorstellen dat deze 2 vrouwen dit ooit hebben kunnen verwerken.
Gedachtenisprentje van Marie Thérèse Lowikx ( J. Janssen )
13. Anno 2022
Er bevinden zich 2 woningen waarvan het linker bewoond is door een afstammeling van Mathijs Nolmans en Theresia Huyts: Nol en Maria Stassen.
Bronnen:
-
( 1 ) : Schepenbank Val gichtregister 17
-
( 2 ) : Schepenbank Meer gichtregister 12
-
Bevolkingsregister van 1882 ( J. Kerkhofs ).
-
Bevolkings- en parochieregisters van Val-Meer.
-
Info F. Huls en A. Jackers.
-
Kadaster 1842 en atlas der buurtwegen.
Jos Leben / 15-11-2022 / 19-01-2023