’t Verhoâl van Sént-Tjönnes én Mèèr

"’t Wos hél laank ljè, op ene zêstéénde januaarij, én ’t hêtsje van de wéénter. Dwo joêg zoo’n fèl beîjs van Boller jövver Mèèr dat niemes dwo(j)s boête kwomme. ’s Wovves goenge de lui roond de stwof zitte vör dêêndaander vanalles te vertêlle.
Zoo vertêlde ze oâk dat vier manner van Boller Sént-Tjönnes ’s nêês waale kwomme pikke. Dat beeldsje stèèt al én ’t kèrkske van Mèèr séént zêstéénhônned ên dwo koême vjöl boerelui idder jwor bèè ên offere vör heun vêêrke. Ên dat heileg mênsje waale ze mètpakke nwo Boller.
De lui van Mèèr zu nogal vies opzien: de sjêlme brwokke de djör op, ze sjaarden ’t bééld van de heilege ên wierpen ’m én ’n kêêrp.
Douw liepe ze rap dwor de Bwojjem ’t Pjötsje op, mê stillekes oân wojtte ze gêt gewoâre: heun kêêrp wojt mêr zeurder ên zeurder. Ze moêsten ’m naûw ên dan al njèrzètte ên wij ze bwovve op ’t Pjötsje koême, krjègge ze de kêêrp ne mè van plak.
Ze woore al hél boête wojjem ên koeste de mè wijer.’ t Wos zjus of ze wojtte dwor iets tjèggegehaatte… Douw bedaachte ze heun êffekes, ze drêêde heun eum, pakde heun kêêrp mèt vjöl moeite op ên goenge stillekes trêg. Mê wi wijer dat ze trêg goenge wi lichter dat ze wojt. Loâpetêrre braatte ze de kluizenêr mèt bêl, stêk ên vêêrke nwo de kèrk ên zatten ’m trêg op z’n aa plak.
’s Aanderendoâgs goeng Mèèrekèrmes dwor zjus of dwo niks gebjöd wos. Toch hoâ iemes én Boller zene moond verbeîj gekald ên zoo wjètte vèè naûw wat dwo gebjöd ès."

​

Legende van Sint-Teunis van Meer

"’t Was 16 januari, in het putje van een ouderwetse winter.
Een ijzige oostenwind blies van Bolder over Meer. Geen zinnig mens waagde zich buiten. ’s Avonds schaarde men zich knus rond het knetterende haardvuur dat spookachtige schijnsels tegen de schamele kamerwanden flitste.
Doch vier mannen van Bolder trotseerden nacht en ontij; ze hadden een snood plan gesmeed! Ze zouden het Sint-Teunisbeeld, dat al ten jare 1600 in de kerk van Meer pelgrims aantrok, naar Bolder brengen.
’t Moest een onaangename verrassing zijn voor de lokale bevolking en de bedevaarders die ’s anderendaags Meer zouden aandoen.
Ze braken in het holst van de nacht de kerkdeur open en legden het eeuwenoude gepolychromeerde houten beeld gezwind in een wissen mand. Behoedzaam droegen zij de kostbare last via de Bodemstraat richting ‘Peutje’. Maar wat voelden onze belhamels?
Hun gestolen buit woog zwaarder en zwaarder. Nu zetten ze hun prooi regelmatig neer en toen ze boven op de Peutjesweg arriveerden, moesten ze hun last als aan de grond genageld laten staan.
Met open bek hijgden ze van alteratie en inspanning; ze voelden een bovenaardse kracht die hun opzet dwarsboomde.
Terwijl ze met de handen in het haar zaten, zonk hun de moed in de schoenen. Maar deze kerels waren nog de kwaadsten niet. In plaats van de plaat te poetsen, dachten ze: “Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald”. keerden de nachtraven zich om, met een forse snok hieven zij de zware Sint-Teunis op en droegen hem terug richting Meer.
Nu voelden onze bekeerlingen dat het beeld van de heilige eremiet in de mand alsmaar lichter en lichter woog. Op een drafje droegen zij de kluizenaar met bel, staf en varkentje naar de kerk weer en zetten hem parmantig terug op zijn vertrouwde sokkel.
’s Anderdaags, 17 januari, verliep het Sint-Teunisfeest rimpelloos.
Naar alle waarschijnlijkheid had enige dagen later iemand in Bolder zijn mond voorbij gepraat en zo raakten de lotgevallen van de stoute kerels met het Sint-Teunisbeeld bekend."

Vanzelfsprekend steeg “onze veebeschermer” in de gratie van de goegemeente.
Sedert onheuglijke tijden neemt het beeld daarom een voorname plaats in in de harten van alle Val-Merenaren. Zo vertelden vele ouders van oudsher aan de kleinen de legende van het eeuwenoude Sint-Teunisbeeld van Meer.